Zawory iglicowe zostały zaprojektowane przede wszystkim w celu regulacji przepływu wody w rurociągu. Regulacja odbywa się poprzez osiowe ruchy tłoka poruszanego za pomocą mechanizmu korbowego.
Tłok umieszczony jest w środku korpusu zaworu iglicowego, komora została ukształtowana w taki sposób, aby wykluczyć powstawanie hałasu oraz zmniejszyć prawdopodobieństwo uszkodzeń w wyniku kawitacji. Zawór w czasie normalnej pracy nie powoduje wibracji.
Przepływ wody odbywa się w sposób pierścieniowy pomiędzy korpusem i cylindrycznym tłokiem, co powoduje wzrost prędkości przepływu z jednoczesnym spadkiem ciśnienia. Właściwe zaprojektowanie powoduje, że bąbelki kawitacyjne wyrzucane są w centrum otworu wylotowego zaworu. Chroni to zawór przed uszkodzeniem.
Regulacja odbywa się z dużymi startami gdy zawór jest otwarty poniżej 40%. Gdy zawór jest otwarty powyżej 50% straty są bardzo małe.